Özdeğer, bireyin kendi değerini fark etmesi, kabul etmesi ve bu değerle uyumlu bir yaşam sürmesidir. Kendi iç dünyasında güçlü bir temele sahip olan kişi, ilişkilerinde daha dengeli olur ve dış onaya bağımlı kalmadan karar verir. Özdeğer, modern kişisel gelişim çalışmalarında önemli bir kavramdır. Daha derin bir farkındalık kazanmak isteyenler için NLP Sertifika Programı kapsamında da özdeğer ve bilinçli farkındalık teknikleri öğretilmektedir. Kendi değerini bilmek, hayatın her alanında özgürlük getirir.
Özdeğer, kişinin kendine dair geliştirdiği saygı ve kabul duygusudur. Bu duygu, yaşamın farklı alanlarında etkisini gösterir: iş hayatında özgüven, ilişkilerde sağlıklı sınırlar, kişisel gelişimde ise motivasyon sağlar. Özdeğer eksik olduğunda kişi sürekli dışarıdan onay arar. Yüksek özdeğer ise bireyin hem içsel hem de sosyal yaşamda daha güçlü bir duruş sergilemesini mümkün kılar.
Bu belirtiler, özdeğerin günlük hayatta nasıl göründüğünü gösterir. İçsel güç ve özsaygı arttıkça birey daha dengeli hissetmeye başlar. Küçük başarıları kutlamak bile özdeğerin yükselmesine katkı sağlar.
Özdeğer ve özgüven çoğu zaman karıştırılır. Özgüven, kişinin belli bir alandaki yeterliliğine inanmasıdır. Özdeğer ise kişinin bütünsel olarak kendisini değerli bulmasıdır. Yani özgüven duruma göre değişebilirken, özdeğer daha derin ve kalıcıdır.
Düşük özdeğer, kişinin ilişkilerde kendini geri plana atmasına ve sürekli onay aramasına yol açabilir. Kararsızlık ve aşırı fedakârlık bu durumda sık görülen davranışlardır. Uzun vadede bu durum kişinin enerjisini tüketir. Fark etmek, yeniden güçlenmek için ilk adımdır.
Özdeğeri düşük bireyler genellikle kendilerini yeterince değerli hissetmez. Bu da ilişkilerde sağlıksız dinamiklere yol açabilir. Görülme isteği ve kendi sesini bastırma davranışları bu yansımaların başında gelir. Sağlıklı özdeğer ise kişinin iç huzurunu artırır.
Özdeğeri güçlendirmek için farkındalık egzersizleri ve içsel gözlem en etkili yöntemlerdendir. Düzenli pratikler zamanla kişinin kendine olan yaklaşımını kökten değiştirebilir. Kendi değerini fark etmek, dışarıya yansıyacak en büyük güçtür.
Özgüven belirli bir alandaki başarıya dair inançtır; özdeğer ise kişinin bütünsel olarak kendisini değerli görmesidir.
Kendi başarılarını fark etmek, sınırlarını korumak ve olumlu iç konuşmalar geliştirmek özdeğeri artırır.
Düşük özdeğer, karar alma süreçlerini zorlaştırır, ilişkilerde aşırı onay arayışına neden olabilir ve kişinin enerjisini tüketebilir.
Gülhan Toktay’ın kaleminden en çok okunan yazılar.
